ഇന്ത്യയിലെ അതിപുരാതനമായ ആരവല്ലി മലനിരകൾ നേരിടുന്ന ഭീഷണിക്ക് കാരണം കോൺഗ്രസ് ഭരണകാലത്തുണ്ടായ അനധികൃത ഖനനമാണെന്ന് കേന്ദ്ര പരിസ്ഥിതി മന്ത്രി ഭൂപേന്ദർ യാദവ് പറഞ്ഞു. ആരവല്ലി മലനിരകൾക്ക് സുപ്രീം കോടതി നൽകിയ പുതിയ നിർവചനത്തെ ചൊല്ലി പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകർക്കിടയിൽ വലിയ പ്രതിഷേധം നിലനിൽക്കുന്ന പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് മന്ത്രിയുടെ ഈ പ്രതികരണം.

രാജസ്ഥാനിലെ അശോക് ഗെലോട്ട് സർക്കാരിന്റെ കാലത്താണ് ആരവല്ലിയിൽ ഖനന മാഫിയ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പിടിമുറുക്കിയതെന്നും ഇപ്പോൾ സമൂഹമാധ്യമങ്ങളിൽ പ്രചരിക്കുന്ന ഖനനത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ പലതും ആ കാലഘട്ടത്തിലേതാണെന്നും അദ്ദേഹം അവകാശപ്പെട്ടു. എട്ട് മുതൽ പത്ത് വർഷം വരെ തുടർച്ചയായി ഖനനം നടത്തിയ ശേഷം അവ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട നിലയിലാണെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി.പുതിയ നിർവചനപ്രകാരം, 100 മീറ്റർ എങ്കിലും ഉയരമുള്ള രണ്ടോ അതിലധികമോ കുന്നുകൾ 500 മീറ്റർ ചുറ്റളവിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവ ആരവല്ലി മലനിരകളുടെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കും. ഇവയ്ക്കിടയിലുള്ള താഴ്വരകളും ചരിവുകളും മറ്റ് ഭൂപ്രകൃതികളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടും.

രാജസ്ഥാനിലെ വ്യാപകമായ അനധികൃത ഖനനം തടയുന്നതിനാണ് ഇത്തരമൊരു കൃത്യമായ നിർവചനം അനിവാര്യമായതെന്ന് മന്ത്രി പറഞ്ഞു. രാജസ്ഥാനിൽ നിലവിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 1008 ഖനനങ്ങളിൽ 700 എണ്ണവും അശോക് ഗെലോട്ട് സർക്കാരിന്റെ കാലത്താണ് അനുമതി നേടിയതെന്ന് അദ്ദേഹം ഇന്ത്യ ടുഡേ ടിവിക്ക് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.

പരിസ്ഥിതിക്ക് ദോഷകരമായ രീതിയിൽ ഖനന പാട്ടങ്ങൾ അനുവദിച്ചപ്പോഴാണ് സുപ്രീം കോടതി ഇടപെട്ടതെന്നും ഇത് ആരവല്ലിയുടെ മൗലികമായ സ്വഭാവം നശിപ്പിക്കുമെന്ന് കോടതി നിരീക്ഷിച്ചതായും യാദവ് പറഞ്ഞു. ഡൽഹി, ഗുരുഗ്രാം, ഫരീദാബാദ് തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിലും നാല് ടൈഗർ റിസർവുകളിലും 20 വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളിലും ഖനനം നിരോധിച്ചിട്ടുണ്ട്.

കൂടാതെ പരിസ്ഥിതി ലോല പ്രദേശങ്ങളുടെ ഒരു കിലോമീറ്റർ ചുറ്റളവിലും ഖനനത്തിന് അനുമതിയില്ല. മൊത്തം മലനിരകളുടെ 0.19 ശതമാനം ഭാഗത്ത് മാത്രമാണ് മാർബിൾ പോലുള്ള ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഖനനം നടക്കുന്നത്. പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനൊപ്പം തന്നെ ആ പ്രദേശത്തെ ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യവും പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

ആരവല്ലിയിൽ ഖനനം പൂർണ്ണമായും നിരോധിക്കണം എന്ന സമരക്കാരുടെ ആവശ്യം എന്തുകൊണ്ട് അംഗീകരിച്ചില്ല എന്ന ചോദ്യത്തിന്, നൂറ്റാണ്ടുകളായി മനുഷ്യ നാഗരികതയുടെ ഭാഗമാണ് ഈ മലനിരകൾ എന്ന് അദ്ദേഹം മറുപടി നൽകി. അനേകം കോട്ടകളും നദികളും ഇവിടെയുണ്ട്. അതിനാൽ തന്നെ നിയന്ത്രിതമായ രീതിയിലുള്ള ഖനനം ആവശ്യമാണ്.

ഖനനം നടക്കുന്ന മേഖലകളിൽ പോലും അത് വെറും 0.1 ശതമാനം മാത്രമാണെന്നും പരിസ്ഥിതി സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തിക്കൊണ്ടാണ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടക്കുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ആരവല്ലി മലനിരകൾ വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്ന നാല് സംസ്ഥാനങ്ങളിലും ഒരേപോലെ ബാധകമായ ഒരു ഏകീകൃത നിർവചനം കൊണ്ടുവരിക എന്നത് അനിവാര്യമായ ഒരു നടപടിയാണെന്നും മന്ത്രി വ്യക്തമാക്കി.